RODO, od kiedy tylko jest stosowane, stało się argumentem w przypadku odmowy udzielania informacji. Czy jednak jest to argument słuszny w przypadku dostępu do informacji publicznej?
Nie przeciągając, odpowiadam – nie jest, a nieco więcej na ten temat przeczytasz w tym wpisie.
Dostęp do informacji publicznej
Informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych. Zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznej, dostęp do niej przysługuje każdemu. Od tej reguły są jednak ograniczenia, które zostały wylistowane w przepisie art. 5 Ustawy.
Zgodnie z przepisem art. 3 Ustawy, prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do:
- uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego;
- wglądu do dokumentów urzędowych;
- dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów.
Ustawa przewiduje prawo do niezwłocznego uzyskania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych.
Udostępnienie danych osobowych
W skład informacji publicznej wchodzą również dane osobowe. Możliwe jest ich udostępnienie, które zostało zresztą wprost przewidziane przez RODO, jako jedna z operacji wchodzącej w skład przetwarzania. Aby jednak odbyło się to w zgodzie z przepisami RODO, administrator powinien dysponować podstawą do takiego przetwarzania.
W przypadku organów publicznych należy mieć na uwadze szczególnie dwie przesłanki z przepisu art. 6 RODO:
- art. 6 ust. 1 lit. c) RODO – obowiązek prawny ciążący na administratorze;
- art. 6 ust. 1 lit. e) RODO – niezbędność przetwarzania do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej powierzonej administratorowi.
Ograniczenie ze względu na prywatność osoby fizycznej.
Okazuje się więc, że RODO nie stoi na przeszkodzie co do samej możliwości udostępnienia danych osobowych w trybie dostępu do informacji publicznej. Będzie natomiast wpływać na zakres tych danych, który zresztą jest również ograniczony przepisami samej ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Ustawa ta przewiduje w przepisie art. 5 ust. 2, że:
Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na
prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy
informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem
tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz
przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im
prawa.
Zakres danych podlegających udostępnieniu w trybie dostępu do informacji publicznej powinien zostać dopasowany w taki sposób, aby nie naruszał prywatności osób fizycznych. Istotnym wsparciem jest tutaj zasada minimalizacji danych, polegająca na przetwarzaniu najmniejszej możliwej ilości danych, które są niezbędne do realizacji celu.
Wpływ na prywatność osoby fizycznej mogą mieć z pewnością szczególne kategorie danych, jak np. dane dotyczące zdrowia, ale również takie jak adres zamieszkania czy numer telefonu. Każdorazowo zachęcam do zastanowienia się, jaki jest cel wniosku o udzielenie dostępu do informacji publicznej. Ustalenie takiego celu pozwala na wykonanie pierwszego kroku w okrojeniu informacji.
Anonimizacja danych
Co z danymi osobowymi, które nie będą podlegać udostępnieniu? Te dane powinny zostać zanonimizowane.
Anonimizację można przeprowadzić na różne sposoby. Istotne jest, aby był to proces skuteczny. Niejednokrotnie zdarzyło się, że mimo przeprowadzenia działań mających na celu ochronę prywatności osoby fizycznej, dobór nieodpowiedniego środka spowodował ujawnienie dotyczących jej informacji. Przykładem takim może być zamazanie części tekstu markerem, który po prostej obróbce graficznej stawał się widoczny i jak najbardziej czytelny.
W telegraficznym skrócie
- RODO nie stoi na przeszkodzie udostępnianiu informacji w trybie dostępu do informacji publicznej.
- Ważne jest, aby ograniczyć zakres udostępnianych informacji ze względu na prywatność osoby fizycznej.
- W przypadku ograniczenia zakresu udostępnianych informacji skorzystaj z anonimizacji tych danych.