Co dzieje się w przypadku naruszenia ochrony danych osobowych? Wiesz już, że podlega ono ocenie samego administratora, który decyduje o tym, czy będzie zgłoszone do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. W wyniku naruszenia Prezes UODO może przeprowadzić postępowanie. Może się ono zakończyć np. nałożeniem administracyjnej kary finansowej.
Ale czy wiesz o tym, że osoba dotknięta naruszeniem może dochodzić swoich roszczeń z tytułu naruszenia ochrony danych osobowych na drodze cywilnej? Z tego artykułu dowiesz się, co na ten temat ma do powiedzenia ustawa o ochronie danych osobowych.
Gdzie wnieść pozew?
Zgodnie z brzmieniem art. 82 RODO, każda osoba, która poniosła szkodę majątkową lub niemajątkową w wyniku naruszenia RODO, ma prawo uzyskać od administratora lub podmiotu przetwarzającego odszkodowanie za poniesioną szkodę. Postępowanie takie jest prowadzone na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.
Jak stanowi przepis art. 92 ustawy o ochronie danych osobowych:
W zakresie nieuregulowanym rozporządzeniem 2016/679, do
roszczeń z tytułu naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych, o których
mowa w art. 79 i art. 82 tego rozporządzenia, stosuje się przepisy ustawy z dnia
23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny
Właściwym dla takiego postępowania jest sąd okręgowy. Zawiadamia on Prezesa UODO o każdym wniesieniu pozwu i prawomocnym orzeczeniu kończącym sprawę.
Wpływ postępowań przed Prezesem UODO i sądem administracyjnym
Po zawiadomieniu przez sąd o toczącym się postępowaniu, Prezes UODO niezwłocznie informuje sąd o każdej sprawie, która dotyczy przedmiotowego naruszenia, a która toczy się przed nim lub sądem administracyjnym. Informuje sąd także o sprawach już zakończonych i wszczętych w przedmiotowej sprawie.
Jeżeli sprawa została już wszczęta przed Prezesem UODO, sąd zawiesza postępowanie. W przypadku, gdy Prezes UODO wydał już prawomocną decyzję o stwierdzeniu naruszenia lub sąd administracyjny wydał prawomocny wyrok w wyniku skargi, sąd umarza postępowanie w zakresie, w jakim roszczenie zostało już uwzględnione.
Ustalenia Prezesa UODO i prawomocne orzeczenie sądu administracyjnego w sprawie są wiążące dla sądu rozpoznającego pozew.
Prezes UODO może brać udział w sprawie
Prezes UODO może wytaczać powództwa na rzecz osoby, której dane dotyczą, w sprawach o roszczenia z tytułu naruszenia ochrony danych osobowych, które mogą być dochodzone wyłącznie przed sądem. Odbywa się to na podstawie zgody tej osoby. Prezes UODO może również wstąpić do postępowania w każdym jego stadium, jeżeli powód wyrazi na to zgodę.
Prezes UODO może także przedstawić sądowi istotny pogląd w sprawie o roszczenie z tytułu naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych. Uprawnienie to przysługuje wtedy, gdy Prezes UODO uzna, że przemawia za tym interes publiczny.
Czy postępowanie cywilne jest opłacalne?
Na tak postawione pytanie nie ma jednej odpowiedzi. Jak w każdym postępowaniu przed sądem, na jego wynik końcowy składa się wiele czynników. Aby jednak nie pozostawiać odpowiedzi na przysłowiowym “to zależy” dodam dwa przykłady.
W jednym z nich powód na postępowaniu stracił, co wynikało z przyjęcia zbyt wysokiej kwoty zadośćuczynienia (dochodził 30.000 zł, a sąd przyznał 1.500 zł). Przełożyło się to na koszty postępowania, którymi powód został w tym konkretnym przypadku obciążony. Te wyniosły ostatecznie 3.200 zł do zwrotu pozwanemu po wzajemnym rozliczeniu. Droga sądowa może jednak okazać się opłacalna, co udowadnia przypadek, w którym zasądzone zadośćuczynienie wyniosło 20.000 zł.
Należy też wskazać, że do uzyskania odszkodowania nie wystarczy samo zaistnienie naruszenia ochrony danych osobowych. Warunkiem koniecznym jest, aby w jego wyniku poniesiona została szkoda.