Ten rok nie zaczął się pomyślnie dla pacjentów ALAB laboratoria. Jesteśmy świadkami kolejnej odsłony – zapewne nie ostatniej – wycieku danych w tej spółce, o którym pisałem już tutaj. Tym razem udostępnione w Darknecie informacje zostały dodatkowo posegregowane tak, aby umożliwić łatwiejsze ich przeszukiwanie po numerze PESEL.
Co istotne, dane obejmują także inne niż wskazane przy pierwszej serii danych miasta. Są wśród nich choćby Poznań czy Kraków. Z tego względu, nawet jeżeli nie dostałeś informacji mailowej lub SMS od ALAB laboratoria o wycieku Twoich danych, sprawdź je co jakiś czas w rządowej bazie, czyli tutaj.
Zadajmy sobie teraz tytułowe pytanie: I co dalej?
Co możesz zrobić w przypadku wycieku danych z ALAB laboratoria?
Jeżeli Twoje dane zostały objęte wyciekiem, ALAB laboratoria powinien Cię o tym poinformować. Możesz jednak samodzielnie zgłosić się do ALAB z pytaniem o to, czy:
- Twoje dane osobowe przetwarza, a jeżeli tak, jakie to dane;
- czy są one objęte wyciekiem.
Od uzyskanych informacji zależeć będą Twoje następne kroki, choć możesz je wykonać także wtedy, gdy ALAB Twoich danych osobowych nie miał.
Zastrzeżenie numeru PESEL i BIK
Drugim krokiem jest zastrzeżenie numeru PESEL, którego możesz dokonać w portalu mobywatel.gov.pl lub w wybranym urzędzie gminy. Zastrzeżenie numeru PESEL ograniczy wprawdzie wysokość jednorazowej wypłaty gotówki w banku do trzech średnich krajowych i utrudni zawarcie z umowy pożyczki, kredytu lub zakupu nieruchomości, jednak będzie też stanowiło utrudnienie dla przestępców. Jeżeli natomiast zaistnieje taka potrzeba, to zawsze możesz cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL i dokonać niezbędnych czynności.
Zastrzeżenie numeru PESEL to niestety – przynajmniej na razie – zbyt mało. Obowiązek weryfikacji zastrzeżenia PESEL-u wejdzie w życie dopiero w czerwcu tego roku. Nie znaczy to jednak, że jest to działanie pozbawione sensu. Może przydać się choćby w procesie unieważnienia zaciągniętego na Twój rachunek kredytu. Najpierw jednak musisz wiedzieć o jego istnieniu, a tu z pomocą przychodzi Biuro Informacji Kredytowej, czyli tzw. BIK. Utworzenie w nim konta to koszt 129 zł na rok, a może uchronić Cię przed większymi stratami. Co więcej, możesz tym kosztem obciążyć ALAB laboratoria.
Dane z wycieku wykorzystane w Internecie i nie tylko
Ujawnione dane mogą posłużyć przestępcom do wielu działań, dlatego jak najszybciej pozmieniaj swoje loginy i hasła. Szczególnie te, które wykorzystywały dane objęte wyciekiem lub były z nimi powiązane, a także do portalu ALAB laboratoria.
Zachowaj ostrożność w sieci, bo możesz stać się celem ataków phishingowych, np. polegających na ofercie poinformowania Cię o tym, czy Twoje dane podlegały wyciekowi. W praktyce nie dość, że niczego się nie dowiesz, to jeszcze przekażesz oszustom swoje dane! Nie sprawdzaj też, czy Twoje dane wyciekły w Darknecie. Skorzystaj w tym celu ze wspomnianej we wstępie bazie rządowej: bezpiecznedane.gov.pl.
Niestety możesz też stać się ofiarą szantażu. Pamiętaj, że każde nielegalne wykorzystanie Twoich danych możesz zgłosić odpowiednim organom – UODO, Policji, CSIRT NASK i innym, w zależności od charakteru sprawy.
Możesz dochodzić swoich praw w sądzie
Jeżeli Twoje dane osobowe pojawiły się w wycieku, możesz też dochodzić swoich praw w sądzie. Chodzi o uzyskanie zadośćuczynienia w postępowaniu cywilnym. O niektórych orzeczeniach polskich sądów związanych z danymi osobowymi opowiadałem na swoim Instagramie. Różnie to bywało, ale…
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że do uzyskania od administratora zadośćuczynienia nie jest konieczne rzeczywiste bezprawne wykorzystanie danych osobowych, a może do tego wystarczyć “jedynie” obawy przed ich użyciem. W przypadku danych z ALAB jest to tym bardziej istotne, że wyciek obejmuje dane dotyczące zdrowia, a ich ujawnienie może istotnie wpłynąć na Twoje interesy.
Poinformuj osoby, które korzystały z ALAB laboratoria
Na zakończenie tego artykułu życzę Ci, aby Twoje dane osobowe były bezpieczne. Jeżeli chcesz dowiedzieć się jak je chronić, zachęcam do zaobserwowania Zdrowych Danych na Instagramie, Facebooku lub LinkedIn. Koniecznie przekaż te informacje rodzinie lub znajomym, którzy mogli korzystać z ALAB laboratoria. Mogą nie być świadomi ryzyka i konsekwencji wycieku danych osobowych.